Η έκθεση στον ήλιο είναι αναγκαία και ωφέλιμη καθώς βοηθάει στην παραγωγή της βιταμίνης D. Όμως υπερβολική έκθεση, όπως συμβαίνει το καλοκαίρι, μπορεί να είναι βλαπτική για το δέρμα, τα μάτια και το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η προστασία του δέρματος από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) του ηλίου, ιδίως το καλοκαίρι, έχει γίνει πια συνήθεια για τους γονείς και τα παιδιά με την εφαρμογή αντιηλιακών προϊόντων.

Τι συμβαίνει με τα μάτια μας & Γιατί τα παιδιά πρέπει να φοράνε γυαλιά ηλίου;

Τα μάτια μας κινδυνεύουν περισσότερο από το δέρμα μας κι αυτό δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει. 

Επιπλέον τα παιδικά μάτια κινδυνεύουν περισσότερο από των ενηλίκων, διότι δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως ο μηχανισμός απορρόφησης της UV ακτινοβολίας. Επίσης λόγω δραστηριοτήτων, τα παιδιά περνούν πολύ περισσότερο χρόνο εκτεθειμένα στον ήλιο, ιδίως στις διακοπές του καλοκαιριού. Μέχρι την ηλικία των 18 ετών τα παιδικά μάτια έχουν εκτεθεί περίπου στο μισό του συνολικού ποσού της ακτινοβολίας που εκτίθεται ένας μέσος άνθρωπος σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η βλάβη ξεκινά από νωρίς και είναι αθροιστική.

Συγκεκριμένα η UV ακτινοβολία καταστρέφει σταδιακά τον αμφιβληστροειδή και τον φακό του ματιού, οδηγώντας σε εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (το κεντρικό σημείο του αμφιβληστροειδούς χιτώνα) και καταρράκτη (θόλωση του φακού του ματιού). Ακόμη υπάρχουν μελέτες που συνδέουν την έκθεση του παιδικού ματιού στον ήλιο με την αύξηση του οφθαλμικού βολβού. Όσο περισσότερο ηλιακό φώς διαπερνά την ίριδα, τόσο περισσότερο αυξάνει το βάθος του παιδικού οφθαλμικού βολβού και o κίνδυνος για εμφάνιση μυωπίας.

Επιπλέον μπορεί να εμφανιστούν ηπιότερες και παροδικές βλάβες όπως, φλεγμονές στον κερατοειδή χιτώνα του ματιού (κερατίτιδες), φλεγμονές στο εσωτερικό των βλεφάρων (επιπεφυκίτιδες), ερυθρίαση των ματιών, κ.α.

Η Αυστραλία υπήρξε πρωτοπόρος στην κατανόηση της σημασίας της προστασίας των παιδικών ματιών από τον ήλιο. Η τεκμηριωμένη σχετική έρευνα οδήγησε στην απόφαση να παρέχουν γυαλιά ηλίου στους μαθητές μαζί με την σχολική ποδιά!

Επιπλέον ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας σε συνεργασία με διεθνείς φορείς Περιβάλλοντος, Μετεωρολογίας, Έρευνας για τον Καρκίνο και Προστασίας από την μη-ιονίζουσα ακτινοβολία, έχει θέσει σε εφαρμογή ένα σχέδιο προστασίας από την ηλιακή ακτινοβολία: INTERSUN, the Global UV Project

Περισσότερες πληροφορίες: – Ultraviolet radiation and health 

Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας η υιοθέτηση της συνήθειας εφαρμογής γυαλιών ηλίου, κυρίως από τα μικρά παιδιά και από τα άτομα με ανοιχτόχρωμα μάτια.


Διαλέγοντας γυαλιά ηλίου για τα παιδιά μας


Από τη βρεφική ηλικία μπορούν να φορέσουν τα παιδιά γυαλιά ηλίου και συγκεκριμένα από την ηλικία των 6 μηνών όπου μπορούν να εκτεθούν περισσότερο στον ήλιο. Το πρόβλημα με τα παιδιά είναι ότι δεν δέχονται εύκολα να φοράνε γυαλιά, ιδιαίτερα τα μεγαλύτερα του έτους. Ο καλύτερος τρόπος για να πεισθούν είναι να προσπαθήσουμε να μάς μιμηθούν.


Ιδέες που μπορεί να μας βοηθήσουν να τα πείσουμε:

• Επιλέξτε σκελετό που εφαρμόζει καλά στο προσωπάκι του βρέφους και του παιδιού, είναι άνετος, ελαφρύς, όχι πολύ σφιχτός / εφαρμοστός, στέκεται όσο το δυνατόν πιο άνετα και πιο ψηλά στη μύτη ή κοντά στα μάτια, χωρίς να αγγίζουν οι φακοί τις βλεφαρίδες.

• Επιλέξτε οργανικούς φακούς για την δραστήρια νηπιακή ηλικία γιατί έτσι δεν κινδυνεύουν να τραυματιστούν σε περίπτωση ατυχήματος, είναι ανθεκτικότεροι στις γρατσουνιές και ελαφρύτεροι σε σχέση με τους κρυστάλλινους. 

• Για τα νήπια επιλέξτε χρωματιστούς, μοντέρνους σκελετούς που θα χαίρονται να τους φοράνε.

• Αφήστε το να επιλέξει εκείνο το σκελετό που του αρέσει.

• Γυαλιά ηλίου που πωλούνται ως παιχνίδια πρέπει να αποφεύγονται καθώς προκαλούν περισσότερη ζημιά στα μάτια απ΄οτι να μην φοράνε καθόλου. (Καθώς η ίριδα του ματιού ανοίγει περισσότερο βλέποντας μέσα από το σκούρο φακό, επιτρέπει μεγαλύτερο ποσό UV ακτινοβολίας να περάσει στο μάτι, εφόσον τα γυαλιά δεν έχουν προδιαγραφές απορροφητικότητας)

• Μην ξεχνάτε να φοράτε εσείς οι γονείς γυαλιά ηλίου διότι το πειστικότερο επιχείρημα για τα παιδιά είναι η μίμηση.

• Να θυμάστε ότι ένα ζευγάρι γυαλιών που εφαρμόζει καλά και έχει υψηλής ποιότητας φακούς, πάντα φοριέται πιο εύκολα. 


Επιλέγοντας γυαλιά ηλίου με προδιαγραφές ασφαλείας

1. Αναζητούμε ετικέτες με τις σημάνσεις: : UV 400, CE, British Standard (BS EN 1836:1997 ή το πιο πρόσφατο BS EN1835:2005). Όλα αυτά σημαίνουν 99.9% – 100% απορρόφηση και προστασία από την UV ακτινοβολία. (Προσοχή: γυαλιά ηλίου από πλανώδιους πωλητές μπορεί να έχουν ψεύτικες αυτοκόλλητες ετικέτες!)

2. Φακοί οργανικοί, κατηγορίας [3] για τις συνθήκες ηλιοφάνειας της Ελλάδας ή [4] για μεγάλο υψόμετρο. Να καλύπτουν το φάσμα της μπλε ακτινοβολίας στην οποία οφείλονται οι βλάβες στον αμφιβληστροειδή, όπως είναι οι φακοί μελανίνης και οι blue-blockers. Να μην δημιουργούν παραμόρφωση σε αντικείμενα ή στα χρώματα καθώς τους μετακινούμε αριστερά – δεξιά.

3. Σκελετοί ελαφριοί, άθραυστοι, υψηλής αντοχής, από υλικά μη-τοξικά, μη-αλλεργιογόνα. (π.χ. αποφυγή νικελίου)

4. Να εφαρμόζουν άνετα στη μύτη και πίσω από τα αυτιά

5. Προσέχουμε να υπάρχει καλή κάλυψη της περιοφθαλμικής περιοχής (γύρω από το μάτι)

6. Άτομα με μυωπία αισθάνονται καλύτερα με καφέ φακούς, άτομα με υπερμετρωπία αισθάνονται καλύτερα με πράσινους ή πρασινο-γκρί φακούς.


Αν αρνείται παρόλα αυτά να φορέσει γυαλιά ηλίου;

Μερικές φορές είναι δύσκολο έως ανέφικτο να πείσεις ένα παιδί να φορέσει γυαλιά ηλίου. Αν δεν τα καταφέρετε:

• φροντίστε να φοράει καπέλο με μεγάλο γείσο, τουλάχιστον 7,5 cm ώστε να καλύπτονται τα μάτια του στην σκιά.

• αποφύγετε τη έκθεση στον ήλιο τις ώρες αιχμής 11πμ-4μμ.

• μην ξεχνάτε να είστε καλό παράδειγμα προς μίμηση!

Χαρείτε τον ήλιο χωρίς φόβο, αλλά με προσοχή!