Δυσκολευτήκαμε να ανεβάσουμε αυτό το άρθρο που γράφτηκε από τη Suzanne Albrecht, PharmD, MSLIS και δημοσιεύθηκε στο US Pharmasist 2011; 36(8): 41-50.

Ο λόγος ήταν ότι η παραπάνω συγγραφέας περιέγραψε , αντιγράφοντας νοσήματα  συχνά ή σπάνια, με έναν τρόπο επίπεδο που τρομάζει, γιατί πουθενά δεν αναφέρεται συχνότητα ώστε να γνωρίζει ο απλός αναγνώστης πόσο κινδυνεύει από αυτά. Επειδή όμως πιστεύουμε ότι ο ενημερωμένος πολίτης είναι ο υγιής πολίτης, παραθέτουμε το κείμενο προσθέτοντας ότι το 90% από τα νοσήματα που περιγράφονται είναι εξαιρετικά σπάνια. Για πληροφορίες σχετικά με την συχνότητα σας παραπέμπουμε στην ειδική ιστοσελίδα του κέντρου ελέγχου νοσημάτων των ΗΠΑ.(www.cdc.gov/epo/dphsi/annsum )

Τα ζωάκια προσφέρουν χαρά και ηρεμία στο σπίτι και στην οικογένεια στο σύνολό της. Είναι καλοί φίλοι των παιδιών και δεν πρέπει να απορρίπτονται, αν το σπίτι διαθέτει τις κατάλληλες  υποδομές που να εξασφαλίζουν την άνετη παρουσία τους, αν έχετε τρόπο να τα πάρετε μαζί σας στις διακοπές ή να τα εναποθέσετε κάπου για μικρό χρονικό διάστημα, αν είστε διατεθειμένοι να τα βγάζετε βόλτα(σκυλιά) όσο κουρασμένοι και αν είσαστε, αν είστε διατεθειμένοι επίσης να αποδεχθείτε κάποιες αταξίες τους κ.α.

Οι ζωονόσοι είναι ασθένειες που μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο. Ασθένειες όπως η νόσος των τρελλών αγελάδων, γρίπη Η1Ν1, και η γρίπη των πτηνών είναι γνωστές  ζωονόσοι που έχουν αποδειχθεί ότι είναι θανατηφόρες. Σκοπός του παρόντος άρθρου όμως είναι οι ασθένειες που μεταδίδονται από κατοικίδια ζώα. Υπάρχουν πάνω από 30 σημαντικές  ασθένειες που μπορούν να προέλθουν από κατοικίδια ζώα. Σύμφωνα με έρευνα του έτους 2007 από την American Pet Products Manufacturers Association, το 63% των νοικοκυριών στην Αμερική (71,1 εκατομμύρια νοικοκυριά) είχαν ένα ή περισσότερα κατοικίδια στο σπίτι τους.

Γενικά: Εκτιμάται ότι το 50% των σκύλων έχουν προσβληθεί από ένα  ή περισσότερα εντερικά παράσιτα.  Γάτες, πουλιά, τρωκτικά, ψάρια, ερπετά, και τα εξωτικά κατοικίδια ζώα, έχουν και αυτά το δικό τους μερίδιο ευθύνης στις ζωονόσους. Παρόλο όμως τον  σημαντικό αριθμό των προσβεβλημένων  ζώων, οι άνθρωποι σπάνια μολύνονται. Οι ακραίες ηλικιακές ομάδες (παιδιά και υπερήλικοι), καθώς  και τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανάπτυξη σοβαρής λοίμωξης.

Οι ζωονόσοι πάντως είναι αρκετά σπάνιες, για το λόγο αυτό και δεν αναγνωρίζονται εύκολα.  Οι πιο κοινές παθήσεις που μεταδίδονται από τα ζώα είναι οι παρασιτικές λοιμώξεις και ακολουθούν οι μυκητιάσεις. Οι ζωονόσοι που συχνότερα συναντώνται  είναι η σαλμονέλωση, η τοξοπλάσμωση, η τοξοκαρίαση, η αγκυλοστομίαση και ένας αριθμός άλλων λιγότερο συχνών παθήσεων που περιέχονται στον πίνακα 1 με σύγχρονη αναφορά στη θεραπεία τους.

Σαλμονέλωση

Η σαλμονέλωση είναι ένα από τα συχνότερα αίτια βακτηριακής γαστρεντερίτιδας. Περίπου το 6% όλων των κρουσμάτων σαλμονέλας προκαλούνται από άμεση ή έμμεση επαφή με ερπετά και λιγότερο συχνά  από γάτες, σκύλους, τρωκτικά (π.χ. χάμστερ, ποντίκια), και πουλιά (π.χ. κοτόπουλα, αυγά, πάπιες). Η μόλυνση μπορεί να γίνει και έμμεσα κατά τον χειρισμό μολυσμένων τροφών που προορίζονται για τα κατοικίδια.

Η σαλμονέλα αποτελεί μέρος της φυσιολογικής εντερικής χλωρίδας των ερπετών  σε ποσοστό περίπου 90%. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει κανείς να θεωρεί δεδομένο ότι όλα τα ερπετά φέρουν σαλμονέλα, και να λαμβάνει προληπτικά μέτρα κατά το χειρισμό αυτών των ζώων.

Το 1975, στην Αμερική απαγορεύθηκε η πώληση χελωνών ως κατοικίδια με κέλυφος μικρότερο από 4 ίντσες.  Ο λόγος που μπήκε το όριο των 4-ιντσών ήταν διότι από το μέγεθος αυτό και πάνω τα βρέφη και τα μικρά παιδιά δεν θεωρούσαν τις χελώνες ως παιχνίδια και δεν τις έβαζαν στο στόμα τους. Η απαγόρευση αυτή σε μεγάλο βαθμό μείωσε την επίπτωση της σαλμονέλωσης με εστία μόλυνσης τη χελώνα.

Η σαλμονέλα αποβάλλεται από τα κόπρανα των μολυσμένων ζώων  και η μετάδοση της γίνεται συνήθως μέσω της κοπρανοστοματικής οδού. Ωστόσο, η λοίμωξη μπορεί επίσης να μεταδοθεί από γρατσουνιές ή/και δάγκωμα.

Η σαλμονέλα παραμένει λοιμογόνος στη μπαταρία του νεροχύτη ακόμη και  90 ημέρες μετά από τη μόλυνση από μολυσμένα χέρια, ενώ στα περιττώματα των ερπετών παραμένει έως και 30 μήνες. Χρησιμοποιώντας λοιπόν τους νεροχύτες και τις μπανιέρες για το πλύσιμο των ερπετών  αυξάνεται ο κίνδυνος μόλυνσης. Οι στρατηγικές πρόληψης περιλαμβάνουν την καλή υγιεινή των χεριών (π.χ., πλύσιμο των χεριών μετά το χειρισμό των ζώων), τη χρήση γαντιών κατά την περιποίηση των ερπετών, καθώς και τον  περιορισμό των ερπετών σε συγκεκριμένο χώρο. Σημαντικό επίσης είναι τα καταστήματα που πωλούν ερπετά να ενημερώνουν τους υποψήφιους αγοραστές για τους κινδύνους που υπάρχουν. Το CDC συνιστά οι έγκυες γυναίκες, τα παιδιά κάτω των 5 ετών καθώς και τα ανοσοκατασταλμένα άτομα να αποφεύγουν την επαφή τους με τα ερπετά.

Η λοίμωξη είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη. Η συμπτωματική λοίμωξη, παρουσιάζει διάρροια, πυρετό και κοιλιακό άλγος μέσα σε 12 έως 72 ώρες από την έκθεση. Υπάρχουν περιπτώσεις σοβαρής λοίμωξης από σαλμονέλα όπως μηνιγγίτιδα, σηψαιμία, καρδίτιδα, ακόμη και θάνατος. Οι ακραίες ηλικιακές ομάδες και  τα άτομα με ανοσοκαταστολή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές λοιμώξεις.

Συνήθως δεν απαιτείται θεραπεία της λοίμωξης. Στις περιπτώσεις όμως που η  θεραπεία ενδείκνυται, η φλουοροκινολόνη (π.χ., σιπροφλοξασίνη) ή η κεφτριαξόνη είναι φάρμακα εκλογής. Η Τριμεθοπρίμη-σουλφαμεθοξαζόλη (TMP-SMX) και υψηλές δόσεις αμπικιλλίνης, εκτός από περιπτώσεις ανθεκτικών στελεχών, είναι επίσης αποτελεσματικές.

Στη χώρα μας οι παραπάνω κίνδυνοι δεν είναι συχνοί, διότι εκτός από χελώνες , δεν έχουμε «τις καλύτερες των σχέσεων», με ερπετά.

Τοξοπλάσμωση

Η Τοξοπλάσμωση (Toxoplasma gondii) είναι μία από τις πιο κοινές ζωονόσους και περίπου 60 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μολυνθεί από τοξόπλασμα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι γάτες αποτελούν την κύρια πηγή μόλυνσης, ωστόσο και τα σκυλιά μπορεί να μεταδώσουν την νόσο λόγω της τάση τους να κυλιούνται σε περιττώματα ζώων.

Η μόλυνση στις γάτες συμβαίνει συνήθως μέσα στους πρώτους 12 μήνες της ζωής τους (αν κυκλοφορούν σε εξωτερικούς χώρους). Το παράσιτο πολλαπλασιάζεται μέσα στον οργανισμό της γάτας και στη συνέχεια αποβάλλεται με τις κενώσεις επί 2 με 3 εβδομάδες με τη μορφή ωοκύστεων. Οι ωοκύστεις μετατρέπονται σε μολυσματικά πρωτόζωα 1-5 μέρες μετά  από την αποβολή τους. Τα ζώα παραμένουν μολυσματικά για πάνω από 18 μήνες και μερικές φορές εφόρου ζωής.

Οι πιο συνηθισμένοι τρόποι μετάδοσης του τοξοπλάσματος είναι:

1)     κατανάλωση μισομαγειρεμένου κρέατος

2)     κατανάλωση λαχανικών που έχουν συλλεγεί από μολυσμένο έδαφος

3)     η επαφή με μολυσμένα περιττώματα γάτας

4)     διαπλακούντια μετάδοση στο έμβρυο.

Η πρόληψη συνίσταται σε περιορισμό της γάτας μέσα στο σπίτι, χρήση γαντιών κατά την κηπουρική, πλύσιμο χεριών όταν έρχονται σε επαφή με χώματα ή μετά τον καθαρισμό των ακαθαρσιών της γάτας. Οι έγκυες πρέπει να αποφεύγουν το καθάρισμα των απορριμμάτων της γάτας.

Στα υγιή άτομα η λοίμωξη είναι συνήθως ασυμπτωματική, όμως η λοίμωξη στην διάρκεια της εγκυμοσύνης  και ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνό της είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Εκτιμάται ότι συμβαίνουν περίπου 3000 συγγενείς λοιμώξεις από τοξόπλασμα το χρόνο στην Αμερική.

Λοίμωξη κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει αυτόματη αποβολή του εμβρύου ή συμπτωματολογία μετά την γέννηση με νοητική υστέρηση, υδροκέφαλο, σπασμούς, κώφωση, τύφλωση, και εγκεφαλική παράλυση.  Η χοριοαμφιβληστροειδίτιδα από συγγενή λοίμωξη μπορεί να αναπτυχθεί ακόμη και δεκαετίες μετά την έκθεση. Ακόμη και αν η διαπλακούντια λοίμωξη είναι ασυμπτωματική στα παιδιά, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα αργότερα στη ζωή τους εάν σε κάποια χρονική περίοδο το άτομο είναι ανοσοκατεσταλμένο.

Στα ανοσοκατεσταλμένα ατόμα η λοίμωξη εκδηλώνεται σε συντομότερο χρονικό διάστημα και με σοβαρές κλινικές εκδηλώσεις όπως εγκεφαλίτιδα ή οφθαλμικές βλάβες.

Η συχνότερη θεραπεία είναι η πυριμεθαμίνη μαζί με σουλφαδιαζίνη και λευκοβορίνη. Η κλινδαμυκίνη μπορεί να αντικαταστήσει την σουλφαδιαζίνη και στην εγκυμοσύνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί η σπιραμυκίνη παρόλο που θεωρείται ακόμη φάρμακο υπό έρευνα.

Τοξοκαρίαση  και Αγκυλοστομίαση

Η τοξοκάρα μεταδίδεται από γάτες και σκύλους και διακρίνεται σε Toxocara cati και Toxocara canis, αντίστοιχα. Πρόκειται για μια αρκετά κοινή παρασιτική λοίμωξη. Σε μελέτη που διεξήχθη από τον Won et al, το 13,9% του πληθυσμού ηλικίας πάνω από 6 ετών είχε αντισώματα για Toxocara. Τα αυγά μεταφέρονται στο χώμα από τα περιττώματα των σκύλων και των  γατιών και παραμένουν μολυσματικά για πολλά χρόνια.

Η μόλυνση μπορεί να προκύψει από την επαφή με μολυσμένο χώμα. Οι προνύμφες της toxocara μπορεί να διαπεράσουν τον πλακούντα του ζώου.Έτσι τα κουτάβια μπορεί να γεννηθούν μολυσμένα αλλά να περάσουν και  στο μητρικό γάλα των θηλυκών σκύλων.  Η πρόληψη περιλαμβάνει την καλή υγιεινή των χεριών και την απεντόμωση των κατοικίδιων ζώων.

Επειδή οι προνύμφες δεν εξελίσσονται σε ενήλικα σκουλήκια στους ανθρώπους, η μόλυνση είναι συνήθως ασυμπτωματική. Όταν τα συμπτώματα εμφανίζονται, η κατάσταση είναι συνήθως αυτο-περιοριζόμενη. Οι προνύμφες μπορούν να μεταναστεύσουν σε όλο το σώμα. Όταν η μετανάστευση γίνει στο ήπαρ, τους πνεύμονες, και το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ), ονομάζεται σπλαχνική μεταναστευτική προνύμφη, και υπολογίζεται ότι υπάρχουν 10.000 περιπτώσεις ετησίως στiς ΗΠΑ. Οι προνύμφες μπορούν επίσης να μεταναστεύσουν στα μάτια και υπολογίζεται ότι υπάρχουν 700 περιπτώσεις ετησίως στις ΗΠΑ.

Τα συμπτώματα της τοξοκαρίασης, όταν σπανίως αυτή είναι συμπτωματική, είναι, βήχας, πυρετός, σπασμοί, ηπατοσπληνομεγαλία, κοιλιακό άλγος, κακουχία, ανορεξία, απώλεια βάρους, εξανθήματα και ηωσινοφιλία. Σπάνια, ο θάνατος μπορεί να προκληθεί από πνευμονία, μυοκαρδίτιδα, και σοβαρή συμμετοχή του  ΚΝΣ. Τα συμπτώματα από τα μάτια περιλαμβάνουν ενδοφθαλμίτιδα, χοριοαμφιβληστροειδίτιδα, και ραγοειδίτιδα. Ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει διαταραχές της όρασης, στραβισμό, άλγος των οφθαλμών, και ουλές στον αμφιβληστροειδούς.

Η τοξοκαρίαση αντιμετωπίζεται με αλβενδαζόλη ή μεβενδαζόλη. Η οφθαλμική  τοξοκαρίαση  αντιμετωπίζεται με κορτικοστεροειδή και αλβενδαζόλη.

Η αγκυλοστομίαση είναι κοινή λοίμωξη και προκαλείται από Ancylostoma braziliense. Τα σκυλιά και οι γάτες είναι οι φυσικοί φορείς, και τα αυγά του παρασίτου εξέρχονται με τα κόπρανά τους. Η μόλυνση των ανθρώπων συμβαίνει μετά από άμεση επαφή με μολυσμένο έδαφος, δημιουργώντας βλατίδες στο σημείο λοίμωξης. Οι προνύμφες μπορούν να μεταναστεύσουν αρκετά εκατοστά την ημέρα.  Η νόσος προκαλεί έντονο κνησμό, που επιδεινώνεται την νύχτα.

Θεραπεία εκλογής είναι η Albendazole ή mebendazole και ως δεύτερη επιλογή η mebendazole.

Λύσσα

Λύσσα προκαλείται από ιούς του γένους Lyssavirus. Λόγω του εμβολιασμού των σκύλων και γάτων στις ΗΠΑ, είναι σπάνια η λύσσα από ένα κατοικίδιο ζώο.

Το 2009, υπήρχαν 6.690 κρούσματα λύσσας ζώων και τέσσερα ανθρώπων που αναφέρθηκαν από το CDC. Τρία από τα τέσσερα ανθρώπινα κρούσματα κατέληξαν. Περίπου το 92% των κρουσμάτων λύσσας ήταν άγρια ζώα ενώ από το σύνολο των ζώων που αναφέρθηκαν  από το CDC, το 2009,  το 1,2% (81) ήταν σκυλιά και το 4,5% (300) ήταν γάτες. Από όλες τις αναφερθείσες περιπτώσεις της λύσσας στα κατοικίδια ζώα, 59,4% ήταν σε γάτες.

Η περίοδος επώασης για τη λύσσα είναι 1 έως 3 μήνες. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να είναι η μικρότερη από 2 εβδομάδες ή μεγαλύτερη από 1 χρόνο.

Μετά την περίοδο επώασης, η μόλυνση εξελίσσεται μέσα από τρεις φάσεις:

1) την πρόδρομη φάση

2) την  οξεία νευρολογική φάση, και ακολουθεί

3) κώμα και θάνατος.

Η πρόδρομη φάση χαρακτηρίζεται από πονοκέφαλο, ναυτία, έμετο, και μερικές φορές διέγερση και άγχος. Η οξεία νευρολογική φάση της λύσσας εκδηλώνεται είτε με εγκεφαλίτιδα (80%) είτε με παράλυση (20%). Τα συμπτώματα κατά την φάση αυτή είναι πυρετός, ψευδαισθήσεις, σύγχυση, μυϊκοί σπασμοί, υπερκινητικότητα, σπασμοί, σιελόρροια, υπεριδρωσία, φρίκια, και πριαπισμός. Στην συνέχεια ακολουθεί κώμα και μέσα σε λίγες ημέρες θάνατος.

Δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Ως εκ τούτου, μετά την έκθεση δίνεται προφύλαξη  όταν υπάρχει η πιθανότητα μόλυνσης από τον ιό  της λύσσας. Όταν η έκθεση είναι από κατοικίδιο ζώο, γάτα, σκυλί, ή κουνάβι, το ζώο παρακολουθείται για 10 ημέρες. Αν εξακολουθεί να είναι υγιής, τότε η προφύλαξη δεν είναι απαραίτητη. Εάν η έκθεση είναι από κάτι άλλο εκτός από γάτα, σκύλο, ή κουνάβι, πρέπει να γίνεται ευθανασία στο ζώο και να εξετάζεται για λύσσα.

Η προφύλαξη μετά την έκθεση  περιλαμβάνει την κατάλληλη φροντίδα του τραύματος, την χορήγηση ειδικής ανοσοσφαιρίνης για τη λύσσα καθώς και τέσσερις δόσεις του εμβολίου κατά της λύσσας. Ο προσεκτικός καθαρισμός της πληγής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της λύσσας έως και 90%. Άτομα που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά πρέπει να διακόπτουν την θεραπείας τους κατά την διάρκεια της προφυλακτικής αγωγής.

Ταινία
Η Dipylidium caninum είναι μια ταινία(σκώληκας) που μπορεί να βρεθεί σε γάτες και σκύλους. Ο τρόπος μετάδοσης της ταινίας στους ανθρώπους γίνεται διά της στοματικής οδού. Ωστόσο, η μόλυνση των ανθρώπων είναι σπάνια και εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά. Η μόλυνση είναι συνήθως ασυμπτωματική αλλά όταν δώσει συμπτώματα αυτά είναι: φαγούρα στον πρωκτό, κοιλιακός πόνος, κνίδωση, και ηωσινοφιλία. Τμήματα από τα σκουλήκια μπορεί μερικές φορές να φανούν σε εξέταση κοπράνων. Η θεραπεία είναι η χορήγηση από του στόματος praziquantel και περιλαμβάνει οδηγίες για ειδικό τρόπο αφόδευσης σε λεκάνη με χλιαρό νερό ώστε να μην συσπάται ο σφιγκτήρας του ορθού και κόβει τα σώματα των σκουλικιών.

Τριχοφυτία / tinea capitis

Συνήθως γνωστή ως ringworm, αυτή η  μυκητιασική λοίμωξη (που προκαλείται από δερματόφυτα), μπορεί να μεταδοθεί από τα ασυμπτωματικά ζώα. Τα σημεία και συμπτώματα περιλαμβάνουν αλωπεκία, ερυθηματώδεις πλάκες, φαγούρα, και εξάνθημα. Tinea corporis προσβάλει άτριχες  περιοχές του δέρματος και μπορεί να αντιμετωπιστεί με τοπικά  αντιμυκητιασικά, με εξαίρεση την νυστατίνη, η οποία δεν είναι αποτελεσματική. Η θεραπεία συνεχίζεται μέχρι 1 εβδομάδα μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων. Tinea capitis είναι λοίμωξη του τριχωτού της κεφαλής και μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια τριχών. Η τοπική αγωγή από μόνη της δεν είναι αποτελεσματική και χορηγείται παράλληλα από του στόματος γκριζεοφουλβίνη.

Ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος (MRSA)

Περίπου το 1/3 του υγιούς πληθυσμού είναι αποικισμένοι με MRSA. Ο MRSA μπορεί να αποικίσει το δέρμα, τους βλεννογόνους, ουρογεννητικού συστήματος, και την γαστρεντερική οδό. Θεωρείται ότι το κατοικίδιο ζώο μολύνεται από τον άνθρωπο, αλλά από τη στιγμή που θα μολυνθεί μπορεί να μεταδώσει MRSA σε άλλους ανθρώπους μέσα από την καθημερινή επαφή. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε φαύλο κύκλο μολύνσεων μεταξύ των κατοικίδιων ζώων και των ανθρώπων που τα περιποιούνται. Η τήρηση των κανόνων υγιεινής μπορεί να προστατέψει από την μετάδοση.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συμπτώματα από το δέρμα αλλά και λοίμωξη των μαλακών μορίων, οστεομυελίτιδα , ενδοκαρδίτιδα, πνευμονία, και σηψαιμία.

Ο μηχανισμός με τον οποίο ο S aureus γίνεται ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη, δεν σχετίζεται με την παραγωγή του ενζύμου της β-λακταμάσης , αλλά αλλαγή στην δομή της πρωτεϊνης που δεσμεύει την πενικιλίνη. Για το λόγο αυτό, τα βήτα-λακταμικά φάρμακα έχουν απόλυτη αντένδειξη για τη θεραπεία του MRSA.

Η θεραπεία πρέπει να γίνεται με βάσει το αντιβιόγραμμα.

Νόσος του Lyme

Τα κατοικίδια ζώα ( σκύλοι, γάτες) μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο Lyme έμμεσα με τη μεταφορά μολυσμένων τσιμπουριών. Το αίτιο είναι η σπειροχέτη borrelia burgdorferi. Η νόσος του Lyme είναι συχνή  σε βορειοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ και σε κράτη της κεντρικής και Β.Ευρώπης, με  το 90% των ετησίων αναφερόμενων περιπτώσεων να διαπιστώνεται  σ’αυτές τις περιοχές.

Η απομάκρυνση των τσιμπουριών μπορεί να  προλάβει την λοίμωξη (δες ειδικό κεφάλαιο στην ιστοσελίδα), με δεδομένο ότι μεσολαβεί ένα χρονικό περιθώριο μεταξύ τσιμπήματος από το τσιμπούρι και έναρξης της νόσου. Διάφορα προληπτικά μέτρα μπορούν να ληφθούν. Ενδεικτικά αναφέρουμε την χρήση ρουχισμού με μακριά μανίκια ή μακριά παντελόνια ή χρήση ανοιχτόχρωμων ρούχων, ώστε να φαίνονται εύκολα οι κηλίδες αίματος από τα τσιμπήματα, αποφυγή διάβασης περιοχών με πυκνή βλάστηση, προστατευτικά απωθητικά περιλαίμια στους σκύλους κ.α.

Μετά από 1 έως 36 ημέρες μετά την έκθεση εμφανίζεται εξάνθημα, τις περισσότερες φορές στη θέση του τσιμπήματος από το τσιμπούρι. Η τοπική βλατίδα με κνησμό εμφανίζεται σε όλες σχεδόν της περιπτώσεις εγκατάστασης τσιμπουριού στο δέρμα και επί μήνες μπορεί να προκαλείται στο σημείο αυτό έξαρση που διαρκεί ώρες ή και μέρες. Επεκτείνεται συχνά  περιφερικά και υποχωρεί στο κέντρο. Το εξάνθημα συνήθως υποχωρεί αυτόματα χωρίς θεραπεία.

Στην περίπτωση όμως που συγχρόνως ή λίγο μετά το εξάνθημα αναπτυχθεί γριπώδης συνδρομή με πυρετό, κεφαλαλγία, κακουχία, μυαλγίες και αρθραλγίες, πιθανόν έχει δρομολογηθεί νόσος Lyme. Εάν η νόσος αφεθεί χωρίς θεραπεία, η λοίμωξη μπορεί να εξελιχθεί σε αρθρίτιδα των μεγάλων αρθρώσεων, εγκεφαλοπάθεια, και καρδίτιδα.

Εάν διαγνωσθεί στα αρχικά στάδια, η νόσος του Lyme μπορεί να θεραπευθεί με τετρακυκλίνη (φάρμακο εκλογής) ή αμοξυκιλλίνη.  Σε σοβαρότερες περιπτώσεις χορηγείται κεφαλοσπορίνη τρίτης γενιάς ή IV πενικιλλίνη G. Προφυλακτική θεραπεία δεν συστήνεται.

Ψώρα
Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να μεταδοθεί από τα σκυλιά στον άνθρωπο. Ωστόσο, το άκαρι της ψώρας συνήθως αποτυγχάνει να αναπαραχθεί στον  σκύλο, με αποτέλεσμα περιορισμό της λοίμωξης. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φαγούρα και βλατιδώδες εξάνθημα, και η θεραπεία με τοπική permethrin ή ivermectin.

Giardiasis
Προκαλείται από intestinalis Giardia (λάμβλια) και είναι η πιο κοινή πρωτοζωική λοίμωξη στην Αμερική. Μπορεί να μεταδοθεί από οποιοδήποτε θηλαστικό και γενικά ενοχοποιούνται  οι κακές συνθήκες υγιεινής. Είναι ενδοβλεννογόνιο και όχι ενδοαυλικό πρωτόζωο γι’αυτό και προκαλεί συστηματικές εκδηλώσεις , κατ’αντίθεση με τους οξυούρους που προκαλούν μόνο κνησμό στο δακτύλιο και είναι ενδοαυλικός σκώληκας.

Η λοίμωξη είναι συνήθως ασυμπτωματική, όμως μπορεί να εκδηλωθεί με διάρροια, κοιλιακό άλγος, και αίσθημα κόπωσης. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι αυτοπεριοριζόμενα ή χρόνια. Η φουραζολιδόνη θεωρείται φάρμακο εκλογής. Ωστόσο, συχνά χρησιμοποιείται και η μετρονιδαζόλη ή  εναλλακτικά tinidazole ή nitazoxanide.

Κρυπτοσποριδίαση
Μια παρόμοια με την giardiasis πρωτοζωικής λοίμωξη είναι και η κρυπτοσποριδίωση (Cryptosporidium). Η κρυπτοσποριδίαση όπως και η giardiasis, μπορεί να μεταδοθεί από όλα τα θηλαστικά. Η νόσος είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη με συνήθη συμπτώματα ναυτία, εμέτους, κοιλιακό άλγος, χαμηλό πυρετό, ανορεξία, και πονοκέφαλο,  που μπορεί να διαρκέσουν από 2 έως 12 εβδομάδες. Η nitazoxanide θεωρείται φάρμακο εκλογής όταν αποφασισθεί θεραπεία.

Νόσος εξ ονύχων γαλής

Η νόσος εξ ονύχων γαλής (Bartonella henselae) είναι η πιο συχνά μεταδιδόμενη νόσος από τις γάτες, αλλά επίσης και τα σκυλιά μπορούν να την μεταδώσουν. Συνήθως είναι αυτοπεριοριζόμενη, και εκδηλώνεται με λεμφαδενοπάθεια, πυρετό και απώλεια βάρους. Σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα, μπορεί να προκαλέσει οζώδες ερύθημα (ευαίσθητα κόκκινα οζίδια), θρομβοπενική πορφύρα, οφθαλμοαδενικό σύνδρομο Parinaud,  εγκεφαλοπάθεια, κοκκιώματα ήπατος, οστεομυελίτιδα, πνευμονική νόσο, και οπτική νευρίτιδα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από εβδομάδες μέχρι και μήνες.

Φάρμακο εκλογής είναι η αζιθρομυκίνη.

Ψιττάκωση

Ψιττάκωση (Chlamydia psittaci) μεταδίδεται από τα πτηνά και συχνότερα από τους παπαγάλους. Η μετάδοση γίνεται μέσω της εισπνοής των περιττωμάτων των πτηνών ή από τις ρινικές εκκρίσεις τους και σπάνια από το δάγκωμα από μολυσμένο πτηνό. Η πρόληψη περιλαμβάνει τη χρήση απολυμαντικών ουσιών και μέτρα προφύλαξης κατά την περιποίηση των πτηνών(γάντια, ποδιά και ακόμη μάσκα).

Τα μολυσμένα πτηνά συνήθως εμφανίζουν ήπια συμπτώματα, μεταξύ των οποίων συμπτώματα από τα  φτερά τους(απώλεια φτερών), λήθαργο, και ανορεξία. Ωστόσο, η νόσος μπορεί να αποβεί μοιραία σε ανθρώπους. Ο χρόνος επώασης είναι 7 έως 14 ημέρες (σε ανθρώπους). Η έναρξη μπορεί να είναι σταδιακή ή απότομη, με ρίγη και υψηλό πυρετό. Η κεφαλαλγία είναι συχνά το κύριο πρόβλημα με την συνοδεία  ξηρού βήχα. Πονόλαιμος και τραχηλική λεμφαδενίτιδα είναι επίσης συχνά. Ο πόνος στο στήθος, περικαρδίτιδα, και μυοκαρδίτιδα είναι σπάνιες εκδηλώσεις.  Συνήθως, ο ασθενής θα εμφανίσει φωτοφοβία, και στο 25% των περιπτώσεων μπορεί να συμβεί επίσταξη (ρινορραγία). Τα συμπτώματα, όπως η γενικευμένη μυαλγία και δυσκαμψία και σπασμός των μυών του αυχένα και της πλάτης μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένη διάγνωση της μηνιγγίτιδας. Σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν διαπιστωθεί λήθαργος, κατάθλιψη, ανησυχία, αϋπνία, σύγχυση μέχρι και παραλήρημα στο τέλος της πρώτης εβδομάδας. Τα συμπτώματα από το γαστρεντερικό περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος, και διάρροια ή δυσκοιλιότητα.

Οι τετρακυκλίνες, όπως η δοξυκυκλίνη, είναι αποτελεσματική στη θεραπεία της Ψιττάκωσης και πρέπει να συνεχίζεται για 7 έως 14 ημέρες μετά την υποχώρηση του πυρετού. Επίσης εναλλακτικά μπορεί να χορηγηθεί Ερυθρομυκίνη.

Μύθοι
Αν και τα κατοικίδια ζώα μπορεί να είναι πηγή ασθενειών για τους ιδιοκτήτες τους, υπάρχουν μερικοί μύθοι που πρέπει να καταρριφθούν. Τα ζώα δεν φέρουν ψείρες της κεφαλής και δεν χρειάζεται να ληφθούν μέτρα γι’αυτά σε περίπτωση εμφάνισης  ψειρών στην  οικογένεια. Επιπλέον, τα ζώα δεν αποτελούν πηγή μόλυνσης από οξύουρους ή β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α, έτσι δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνα για την ύπαρξη αυτών των λοιμώξεων.