Η σωματική άσκηση αποτελεί ανάγκη μεγίστης προτεραιότητας για τον άνθρωπο, ανεξάρτητα από την κατάσταση της υγείας του. Η διαφορά είναι ότι άτομα με ειδικά προβλήματα υγείας πρέπει να κάνουν και ειδικά επιλεγμένη για την περίπτωσή τους, άσκηση.
Στον παρακάτω πίνακα που τον έχει επιμεληθεί η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, μπορείτε να βρείτε τι είδους σωματική άσκηση μπορεί να επιλέξει ένα παιδί ή ένας έφηβος ή ακόμη καλύτερα, τι θα πρέπει να προσέχει κατά την επολογή του αθλήματος.
Ιατρική κατάσταση | Επιτρέπεται η συμμετοχή σε σπορ; | Συστάσεις-κατευθύνσεις |
Ατλαντοαξονική αστάθεια (αστάθεια στην άρθρωση μεταξύ 1ου και 2ου αυχενικού σπονδύλου).
Συχνή διαταραχή σε σύνδρομο DOWN |
Υπό όρους, ναι |
Οι έχοντες το πρόβλημα αυτό πρέπει να εξετάσουν την πιθανότητα τραυματισμού της σπονδυλικής στήλης κατά τη διάρκεια των σπορ. |
Διαταραχές της πηκτικότητας του αίματος, συμπεριλαμβανομένης της αιμορροφιλίας | Υπό όρους, ναι | Εξατομικευμένη εκτίμηση. Γενικά τα άτομα αυτά δεν πρέπει να συμμετέχουν σε αθλήματα σύγκρουσης. |
Καρκίνος | Υπό όρους ναι | Εξατομικεύεται η επιλογή του αθλήματος ανάλογα με την μορφή της κακοήθειας και τη φάση ύφεσης |
Καρδιαγγειακά νοσήματα
(επίκτητα) |
Υπό όρους ναι | Αυστηρή επιλογή του αθλήματος ανάλογα με το είδος της καρδιακής βλάβης. Πάντοτε με τη συνεργασία του καρδιολόγου |
Υπέρταση | Υπό όρους ναι | Έφηβοι και παιδιά με σημαντική υπέρταση δεν πρέπει να συμμετέχουν σε αθλήματα που δημιουργούν valsava (κράτημα εκπνοής υπό πίεση). Άρση βαρών , body building και γενικά ασκήσεις μυικής ενδυνάμωσης.
Άτομα με μέτρια υπέρταση πρέπει να επιλέγουν το άθλημα , τη διάρκεια και την ένταση, υπό ιατρική φροντίδα. |
Συγγενής καρδιοπάθεια | Υπό όρους ναι | Ισχύει ότι για τις επίκτητες καρδιοπάθειες |
Διαταραχές του καρδιακού ρυθμού | Υπό όρους ναι | Υπό τις οδηγίες του καρδιολόγου. Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή |
Πρόπτωση μιτροειδούς βαλβίδας, οργανικά καρδιακά φυσήματα | Υπό όρους ναι | Ο καρδιολόγος θα αποφασίσει και θα συστήσει το άθλημα, την ένταση την συχνότητα και την διάρκεια |
Λειτουργικό καρδιακό φύσημα | ναι | Σε λειτουργικά φυσήματα η συμμετοχή είναι απρόσκοπτη . |
Εγκεφαλική παράλυση | Υπό όρους ναι | Εξατομικευμένη εκτίμηση των δυνατοτήτων του παιδιού, ανάλογα με τον βαθμό προσβολής της κινητικότητας |
Σακχαρώδης διαβήτης | Ναι | Μπορεί και επιβάλλεται να συμμετέχει εφόσον είναι ελεγχόμενη η δίαιτα , η ενυδάτωση και η χορήγηση ινσουλίνης . Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται σε δραστηριότητες με μεγάλη διάρκεια, για τον κίνδυνο υπογλυκαιμίας και αφυδάτωσης |
Διάρροια | Όχι | Δεν επιτρέπεται η συμμετοχή καθώς υπάρχει κίνδυνος επιδείνωσης της ήδη υπάρχουσας αφυδάτωσης και ακόμη πρόκλησης υπογλυκαιμίας |
Διατροφικές διαταραχές εξ αιτίας υποκείμενου οργανικού προβλήματος , καθώς επίσης και επί ψυχογενούς ανορεξίας | Υπό όρους ναι | Μετά από ιατρική και ψυχιατρική εκτίμηση |
Οφθαλμολογικά προβλήματα | Υπό όρους ναι | Παιδιά που ουσιαστικά βλέπουν από το ένα μάτι πρέπει να προστατεύουν ιδιαίτερα το υγιές. Επίσης νέοι που έχουν υποστεί πρόσφατα οφθαλμολογικό χειρουργείο έχουν αυξημένο κίνδυνο τραυματισμού του οφθαλμού λόγω ευαισθησίας . Στις παραπάνω περιπτώσεις απαιτείται η χρήση προστατευτικών γυαλιών αλλά και πάλι η δυνατότητα συμμετοχής σε σπορ πρέπει να είναι εξατομικευμένη. |
Πυρετός | Όχι | Καθώς ο πυρετός αυξάνει το καρδιοαναπνευστικό έργο και τον καταβολισμό μπορεί να συμβάλλει σε θερμική εξάντληση έως και θερμική καταπληξία. |
Θερμοπληξία που συνέβη στο παρελθόν | Υπό όρους ναι | Καθώς υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να ξανασυμβεί πρεπει να εξετάζεται προσεκτικά το ενδεχόμενο προδιαθεσικών παραγόντων και να εξατομικεύονται οι οδηγίες άθλησης και πρόληψης . |
Ηπατίτιδα Β
Ηπατίτιδα C HIV |
Υπό όρους ναι | Η πιθανότητα μετάδοσης των ιών αυτών μέσω της συμμετοχής στα σπορ είναι εξαιρετικά μικρή. Όλα τα αθλήματα πρέπει ναναι ανοιχτά σε πάσχοντες από HIV , HepB, HepC. Κάποιες λογικές προφυλάξεις ωστόσο πρέπει να λαμβάνονται , όπως η κάλυψη πληγών ,αμυχών ή άλλων λύσεων του δέρματος. Στην ουσία πρόκειται για μέτρα προστασίας των άλλων |
Νεφροί (μονόνεφρος) | Υπό όρους ναι | Προσοχή στα σπορ με έντονες επαφές ή συγκρούσεις. |
Ήπαρ (ηπατομεγαλία) | Υπό όρους ναι | Σε περίπτωση αιφνίδιας διόγκωσης ,η συμμετοχή να αποφεύγεται για τον κίνδυνο της ρήξης. Σε χρόνια διόγκωση χρειάζεται εκτίμηση και προσοχή σε σπορ επαφής/συγκρούσεων. |
Μυοσκελετικές διαταραχές
Νευρολογικές διαταραχές |
Υπό όρους ναι | Εξατομικευμένη δράση |
Ιστορικό
1) κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης ή κάκωσης σπονδυλικής στήλης 2)Διάσεισης 3)χειρουργείο εγκεφάλου |
Υπό όρους ναι | Προσοχή στα σπορ επαφής /σύγκρουσης.
Στα υπόλοιπα (σπορ) πρέπει να εξετάζεται η κρίση και το γνωσιακό επίπεδο του συμμετέχοντος. |
Επιληπτικά σύνδρομα (πλήρως ελεγχόμενα) | Ναι | Προσοχή στα σπορ υψηλού κινδύνου |
Επιληπτικά σύνδρομα (ατελώς ελεγχόμενα) | Υπό όρους ναι | Εάν οι σπασμοί δεν ελέγχονται πλήρως χρειάζεται προηγουμένως ιατρική εκτίμηση σε σπορ επαφής και σύγκρουσης. Πρεπει να αποφεύγονται τα παρακάτω σπορ:τοξοβολία, σκοποβολή, κολύμπι, άρση βαρών και όσα έχουν σχέση με ύψη. |
Παχυσαρκία | Υπό όρους ναι | Κίνδυνος θερμοπληξίας , προσοχή στην ενυδάτωση και στην προσαρμογή |
Μεταμοσχευμένα παιδιά | Υπό όρους ναι | Εξατομικευμένη δράση |
Ωοθήκες (απώλεια μίας εξαιτίας νόσου) | Ναι | Ελάχιστος κίνδυνος τραυματισμού της εναπομείνασας |
Αναπνευστικά προβλήματα
Οξείες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού (εμπύρετες) |
Υπό όρους ναι | Αποφράξεις του ανώτερου αναπνευστικού μπορούν να επηρρεάσουν την αναπνευστική λειτουργία |
Άσθμα | Ναι υπό όρους | Πρέπει να προσαρμόζεται η άθληση στη μορφή του άσθματος στη βαρύτητα και στη φάση στην οποία βρίσκεται . Δεν μπορεί να κάνει αερόβια άσκηση ένα παιδί που έχει άσθμα που εκλύεται με την άσκηση, ιδιαίτερα χειμερινούς μήνες. Την καλύτερη λύση για τα παιδιά με άσθμα αποτελεί το κολύμπι και κάποια αθλήματα που δεν έχουν αερόβιο χαρακτήρα(αθλήματα αντοχής) |
Περιοριστική πνευμονοπάθεια συμπεριλαμβανομένης και της ινοκυστικής νόσου | Υπό όρους ναι | Εξατομικεύμενη δράση αλλά γενικά όλα τα σπορ επιτρέπονται εφόσον η οξυγόνωση παραμένει ικανοποιητική στις δοκιμασίες αξιολόγησης της αναπνευστικής λειτουργίας. Για τους ασθενείς με ινοκυστική νόσο, προσοχή στην θερμική προσαρμογή και στην καλή ενυδάτωση |
Δρεπανοκυτταρική αναιμία | Υπό όρους ναι | Σε ασυμπτωματικούς ασθενείς επιτρέπονται πολλά σπορ. Προσοχή στην υπερθέρμανση , το ψύχος ,την αφυδάτωση και τα σπορ να μην είναι έντονα ανταγωνιστικά. Αν ο σπλήνας είναι πολύ διογκωμένος, δεν επιτρέπονται αθλήματα συγκρούσεων |
Φορέας της δρεπανοκυτταρικής αναιμίας | Ναι | Προσοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες |
Δερματολογικά προβλήματα
σταφυλόκοκκος, απλός έρπης , μολυσματικό κηρίο, ψώρα, |
Υπό όρους ναι | Σε φάση υψηλής μεταδοτικότητας απαγορεύεται η συμμετοχή σε ομαδικά και αθλήματα επαφής. Ο ιός του απλού έρπητα δε μεταδίδεται με τα στρώματα . |
Σπληνομεγαλία | Υπό όρους ναι | Σε οξεία σπληνομεγαλία απαγορεύεται η άθληση, σε χρόνια σπληνομεγαλία προσοχή στα σπορ επαφής/σύγκρουσης. |
Μονήρης όρχις | Ναι | Σε σπορ έντονων συγκρούσεων απαιτούνται ειδικά προστατευτικά |
Τα προβλήματα υγείας μπορούν ανα κρατήσουν τα παιδιά μακριά από τον Αθλητισμό; Οχι, όμως η επιλογή του κατάλληλου αθλήματος είναι ιδιαίτερα σημαντική!