Είναι ένα από τα μεγαλύτερα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, με ακτές μήκους 160 χιλιομέτρων.
Ο πληθυσμός ανέρχεται σε 8.500 κατοίκους. Γεωγραφικά παρουσιάζει έντονες αντιθέσεις όπου εναλλάσσονται οι πράσινες πλαγιές με τους απόκρημνους βράχους. Το βόρειο τμήμα του νησιού είναι εκτεθειμένο στους ανέμους που κατευθύνονται από το Βόσπορο προς το νότο.
Διασχίζεται κατά μήκος από την οροσειρά του όρους Αθέρα, με υψηλότερη κορυφή τα 1.050 m.
Τα περισσότερα χωριά είναι ορεινά από την ανάγκη αντιμετώπισης των πειρατικών επιδρομών, παλαιότερα.
Ο «Πράμνειος οίνος» κατά τον Όμηρο, είναι ένα πολύ εύγεστο κατακόκκινο κρασί που παράγεται από τα αμπέλια του κάμπου της, ραντισμένα από την αλμύρα της θάλασσας.
Υπάρχει ιδιαίτερη χλωρίδα στο νησί, καθώς και πανίδα (σαύρα κορκόφυλος).
Άγρια κατσίκια ελεύθερης βοσκής τα λεγόμενα Ρασκά (ορεσκά – ορεσίβια), υπάρχουν παντού και διαταράσσουν τη χλωρίδα του νησιού. Το κλίμα είναι ήπιο και δροσερό το καλοκαίρι.
Το όνομα
Η προέλευση της ονομασίας του νησιού, κατά μία εκδοχή, σχετίζεται με τη φοινικική ρίζα – καρ- ενώ άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι οφείλεται στους Κάρες, λαό της Μ.Ασίας. Άλλη ονομασία είναι «Δολύχη» και κατά καιρούς οινόη, ιχθυόεσσα, ανεμόεσσα, και Μάκρη στην περίοδο του Βυζαντίου.
Ο μύθος του Δαιδάλου και του Ικάρου
Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, το νησί πήρε το όνομά του από τον θρυλικό Ίκαρο που με τον θάνατό του, έδωσε το όνομά του στο Ικάριο πέλαγος.
Πρωτεύουσα
Άγιος Κήρυκος με το βασικό λιμάνι, ενώ το άλλο μεγάλο λιμάνι είναι ο Εύδηλος.
Μετάβαση
Ατμοπλοϊκώς από το λιμάνι του Πειραιά και αεροπορικώς από το Αεροδρόμιο ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ με διάρκεια ταξιδιού 50 λεπτά.
Γνωρίσματα των κατοίκων
Η μεγάλη απόσταση που χωρίζει το νησί από την υπόλοιπη Ελλάδα είναι η αιτία της διατήρησης μιας Αρχαΐζουσας γλώσσας (θυμίζει λίγο Κυπριακή διάλεκτο) και πολλών τοπικών εθίμων.
Ασχολούνται με τη ναυτιλία και τη γεωργία, είναι ήρεμοι και χωρατατζήδες, ενώ σπάνια παίρνουν κάτι στα πολύ σοβαρά.
Η ζωή κυλά με πολύ αργούς ρυθμούς και είναι γνωστό το «καριώτικο ραχάτι».
Τα καταστήματα τόσο στον Άγιο Κήρυκο όσο και στα γύρω χωριά ανοίγουν μετά τη δύση του Ηλίου.
Η αλληλοβοήθεια των κατοίκων είναι ριζωμένη βαθειά στη συνείδησή τους. Η οικονομία τους είχε και έχει ακόμη ένα εναλλακτικό χαρακτήρα (μεταχεριά ή αλλαξιά). Η οικονομία ήταν ανταλλακτική με προϊόντα γι’ αυτό και μέχρι το 19ο αιώνα δεν υπήρχε νόμισμα.
Όταν απαιτούνται εργασίες ανάπλασης ή καθαρισμού των ακτών ή των δρόμων, γίνονται με την εθελοντική προσφορά των κατοίκων από όπου δεν απουσιάζει κανείς.
Τα γλέντια και τα πανηγύρια αποτελούν καθημερινότητα των κατοίκων. Για παράδειγμα στο δήμο Εύδηλου γίνονται 15 πανηγύρια το χρόνο, στο δήμο Ραχών 23, στον Άγιο Κύρηκο 14 κ.ο.κ.
