Οι περισσότερες περιπτώσεις αιφνίδιων θανάτων  σε νεαρά άτομα, δεν συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας

Έχουμε επισημάνει κατά το παρελθόν στο πιστοποιητικό υγείας των παιδιών σχολικής ηλικίας, προκειμένου αυτά να συμμετέχουν στη γυμναστική, ότι αρκεί ο προσεκτικός έλεγχος (πολύ καλό ιστορικό και κλινική εξέταση) από έναν παιδίατρο για να αποκλείσει σοβαρές δομικές ανωμαλίες της καρδιάς ή διαταραχές του ρυθμού. Αυτή η διαδικασία αρκεί για να προστατεύσει από αιφνίδια καρδιακά επεισόδια ένα μικρό παιδί του Δημοτικού Σχολείου.

Μετά το 12^ο έτος και εφόσον ο νεαρός αθλητής ή η αθλήτρια συμμετέχει σε αθλήματα με έντονο ανταγωνισμό ή και συγκρούσεις, θα μπορούσε να γίνεται ένας λεπτομερέστερος καρδιολογικός  έλεγχος.

Επισημάναμε επίσης ότι παρά τις προσπάθειες αυτές πρόληψης, υπάρχει το ενδεχόμενο να χάσει τη ζωή του κάποιο παιδί κατά τη διάρκεια της άθλησης. Η πιθανότητα αυτή  μειώνεται δραματικά με τον απλό καρδιολογικό έλεγχο .

Καμία όμως απλή εξέταση δεν μπορεί να αποκλείσει κάποια αγγειακή δυσπλασία στον εγκέφαλο ή στην αορτή καθ’όλο το μήκος της, δεδομένου ότι  οι εξειδικευμένες  εξετάσεις είναι πολύ ακριβές και πουθενά δεν έχουν εφαρμοσθεί για προληπτικό έλεγχο σε άτομα χωρίς ένδειξη. Αυτά όμως είναι ιδιαίτερα σπάνια φαινόμενα.

Από το Τορόντο του Καναδά μας έρχεται η παρακάτω πληροφορία. «Οι περισσότεροι αιφνίδιοι θάνατοι σε νεαρά άτομα δεν συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της άθλησης». Η μελέτη παρουσιάστηκε στο «Canadian Cardiοvascular Congress 2012».

Οι ερευνητές παρουσίασαν τα επεισόδια αιφνίδιου θανάτου σε άτομα από 2- 40 ετών, κατά το έτος 2008, σε πληθυσμό 6,6 εκατομ..

Οι περισσότεροι αιφνίδιοι θάνατοι διαπιστώθηκαν σε άρρενες (76%) και στις ηλικίες 18-40 ετών (90%). Τα τρία κρίσιμα σημεία τα οποία επισήμανε ο εκ των επικεφαλής της έρευνας Dr Andrew Krahn του University of British Columbia Vancouver, είναι:

1. Υπολογίζεται ότι στον Καναδά χάνουν τη ζωή τους από αιφνίδιο καρδιογενή θάνατο, 500 άτομα κάτω των 40 ετών ετησίως.
2. Η άθληση δεν αποτελεί τον κύριο παράγοντα αιφνίδιου καρδιογενούς θανάτου και η επικέντρωση στον αιφνίδιο θάνατο του Αθλητή και μόνο, δεν αποτελεί αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα.
3. Εάν υπάρχει διαθέσιμος ένας φορητός απινιδωτής, π.χ , σε ένα γήπεδο ποδοσφαιρικό, είναι πιθανότερα να χρησιμοποιηθεί αυτός για κάποιον που βρίσκεται στην κερκίδα και όχι σε αθλητή.

Διαπιστώθηκαν και αναλύθηκαν 174 περιπτώσεις αιφνίδιου θανάτου σε άτομα ηλικίας κάτω των 40 ετών, σε πληθυσμό 6,6 εκατομμύρια κατοίκων.

Συχνότητα:

Ηλικίες 2-18 ετών 0,7/100.000 άτομα τον χρόνο

Ηλικίες 19-29 ετών 2,4/100.000 άτομα τον χρόνο

Ηλικίες 30-40 ετών 5,3/100.000 άτομα τον χρόνο

Οι περισσότεροι θάνατοι συνέβησαν στο σπίτι (72%)

• Μόνο το 1/3 των θανάτων των παιδιών και εφήβων και 9% των ενηλίκων συνέβησαν κατά τη διάρκεια της άσκησης.
• Μεταξύ αυτών που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της άσκησης , το 1/3 βρισκόταν υπό συνθήκες επίμονης – σκληρής άσκησης και το 9% σε μέσης έντασης άσκηση.
• Δεν υπήρξε σύνδεση του αιφνίδιου θανάτου και οργανωμένων αγωνιστικών αθλημάτων, όπως football ή hockey, που θεωρούνται σκληρά και επίπονα αθλήματα με ισχυρές συγκρούσεις και πτώσεις.

Σύμφωνα με τα παραπάνω είναι σημαντικό να διερευνήσει ο γιατρός για καλυμμένες δομικές διαταραχές της καρδιάς και για πρωτοπαθή αρρυθμία, στο νεαρό αθλητή

Εάν υπάρξει εύρημα, αυτό αποτελεί μία προειδοποίηση ότι μπορεί να συμβεί ατύχημα κατά τη διάρκεια της άθλησης.

Δομικές καρδιακές διαταραχές ήταν συχνές και αντιπροσώπευαν 126/174 (72%) των ατόμων που έχασαν τη ζωή τους αιφνιδίως. Αλλά  σε 98/126 (78%), η νόσος δεν είχε αναγνωρισθεί όσο τα άτομα ζούσαν.

Όταν έγινε  σύγκριση των ατόμων της 3^ης δεκαετίας και άνω με τα νεότερα άτομα, διαπιστώθηκε ότι τα μεγαλύτερα άτομα είχαν αυξημένο ποσοστό διαταραχών του ρυθμού.

Οι έρευνες καταλήγουν ότι απινιδωτές πρέπει να υπάρχουν σε κοινούς χώρους παρουσίας ανθρώπων (σχολεία, δρόμους περιπάτου, εμπορικά κέντρα). Ως  εκ τούτου δεν πρέπει να στοχεύουμε να σώζουμε μόνο αθλητές, μια και αυτοί κινδυνεύουν λιγότερο, αλλά να σώζουμε  τον κάθε ένα.

Πρέπει να εργαστούμε σκληρά προς την κατεύθυνση να μπορούμε να ανακαλύψουμε τα άτομα που είναι σε κίνδυνο, γιατί αυτά δεν χάνονται συνήθως κατά την άθληση, αλλά στο σπίτι, σε ήρεμες συνθήκες.

Σχόλιο δικό μου:

1. εμείς οι παιδίατροι οφείλουμε να παίρνουμε καλό ιστορικό του μικρού υποψήφιου για άθληση (ζάλη κατά την άσκηση, λιποθυμία, αίσθημα έντονων παλμών και πολύ εύκολη κόπωση σε σχέση με τα άλλα παιδιά στη διάρκεια του παιχνιδιού. Επίσης κληρονομικό ιστορικό). Να μην χορηγούμε πιστοποιητικά σε παιδιά που δεν τα γνωρίζουμε ως ασθενείς και στην ανάγκη, εφ’όσον υπάρχει οικονομικό πρόβλημα, να τα εξετάζουμε άνευ αμοιβής.
2. κατά την αντικειμενική εξέταση προσεκτική ακρόαση της καρδιάς και αναφορά στο ρυθμό, τις σφύξεις, τα φυσήματα, τις μηριαίες και την αρτηριακή πίεση. Επί ανεύρεσης ύποπτου στοιχείου να γίνεται παραπομπή σε ειδικό παιδοκαρδιολόγο.
3. όλη μας η προσπάθεια να εστιάζεται στην προστασία του μικρού παιδιού και όχι στη δική μας.
4. όπως προαναφέρθηκε, εξέταση από ειδικό θα πρέπει να γίνεται μετά το 12^ο έτος και στις περιπτώσεις που το ζητάει ο παιδίατρος, διότι τότε έχει τη μεγαλύτερη χρησιμότητα.

Οι περισσότερες περιπτώσεις αιφνίδιων θανάτων  σε νεαρά άτομα, δεν συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας.

Έχουμε επισημάνει κατά το παρελθόν στο πιστοποιητικό υγείας των παιδιών σχολικής ηλικίας, προκειμένου αυτά να συμμετέχουν στη γυμναστική…