Συμβουλές προς τους γονείς

Τα παιδιά καθώς περνούν από τα  πρώιμα στάδια της γλωσσικής εξέλιξης, αναπτύσσουν συγκεκριμένες δεξιότητες, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Η παρακάτω λίστα παρουσιάζει το πώς και πότε τα παιδιά εμφανίζουν και  μαθαίνουν συγκεκριμένες γλωσσικές ικανότητες. Καθώς διαβάζετε τη λίστα, να έχετε υπόψη σας ότι κάθε παιδί διαφέρει αρκετά στο πώς και πότε  θα αναπτύξει αυτές τις ικανότητες.

0-6 μηνών

• Το μωρό σας αντιδρά στους ήχους, κοιτάει ή στρέφει το κεφάλι του προς την πηγή τους
• Παράγει ήχους
• Μιλήστε του με  ήρεμο και ζεστό τρόπο
• Τραγουδήστε και γελάστε μαζί του
• Εξηγήστε του τους ήχους που ακούει
• Οναμάστε τα οικεία άτομα και πράγματα της καθημερινής ζωής
• Πείτε του τι κάνετε
• Παρατηρήστε αν το μωρό σας αντιδρά στους ήχους. Αν όχι, έλεξγτε την ακοή του

Αναζητήστε βοήθεια αν:

• Το μωρό σας, στην προσπάθεια του να επικοινωνήσει, δεν κάνει βλεμματική επαφή

Εώς 12 μηνών

• Καταλαβαίνει απλές οδηγίες
• Λέει «μαμά» και «μπαμπά»
• Ανταποκρίνεται όταν ακούει το όνομά  του
• Παίξτε με τη φωνή σας, αρέσει πολύ στο μωρό: η μελωδία της ομιλίας το βοηθά να καταλάβει και να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα πιο αποτελεσματικά
• Βοηθήστε το μωρό σας να ανακαλύψει τη χαρά της επικοινωνίας: ενθαρρύνετε κάθε είδος αμοιβαίας αλληλεπίδρασης (το γέλιο,το χαμόγελο,το κοίταγμα, τις εκφράσεις του προσώπου κ.λ.π.)
• Βοηθήστε το να καταλάβει ότι : «ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΕΙΝΑΙ ΛΟΓΟΣ»
• Σε αυτό το στάδιο η τηλεόραση προσφέρει ελάχιστα ερεθίσματα στο παιδί. Μην το αφήνετε να  κάθεται και να βλέπει για πολλή ώρα γιατί δεν προάγει την πραγματική επικοινωνία

Εώς 18 μηνών

• Καταλαβαίνει απλές οδηγίες και προτάσεις
• Πρέπει να ονομάζει οικεία αντικείμενα
• Το λεξιλόγιο εμπλουτίζεται
• Μιλήστε του κανονικά, χρησιμοποιώντας γραμματικά σωστές προτάσεις και απλές λέξεις, αλλά όχι «μωρουδίστικα»
• Δώστε του βιβλία από χαρτόνι ή ύφασμα, που είναι κατάλληλα για την ηλικία του και συζητήστε τα μαζί τους: τα χρώματα και τα σχήματα τραβούν το ενδιαφέρον του

Αναζητήστε βοήθεια αν:

• Το παιδί σας σταματήσει να μιλάει ή αν η ομιλία του παραμένει στάσιμη ή παρουσιάζεο ενδείξεις ότι χειροτερεύει

Εώς  2 χρονών

• Καταλαβαίνει σύνθετες οδηγίες
• Λέει το όνομά του
• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 2-3 λέξεις
• Εμπλουτίστε το λεξιλόγιό του
• Εξηγήστε του τις λέξεις που δεν καταλαβαίνει
• Επαναλάβετε τη λέξη που δε λέει σωστά αλλά μην του ζητάτε να την επαναλάβει κάθε φορά

Αναζητήστε βοήθεια αν:

• Αν το λεξιλόγιό του, εκτός από «μαμά» και «μπαμπά» , διαθέτει ελάχιστες λέξεις

• Αν η ομιλία του είναι δυσκατάληπτη

• Αν δεν συνδυάζει 2 λέξεις για να σχηματίσει σύντομες φράσεις και προτάσεις

Εώς  3 χρονών

• Καταλαβαίνει απλές ιστορίες

• Χρησιμοποιεί προτάσεις

• Κάνει ερωτήσεις

• Χρησιμοποιεί πληθυντικό και προθέσεις

Μάθετε στο παιδί σας πώς να λέει ιστορίες: βοηθήστε το να ξεκαθαρίσει τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του

Ενθαρρύνετέ το να εγκαταλείψει το μπιμπερό και την πιπίλα, εφόσον τα χρησιμοποιεί ακόμα

Αναζητήστε βοήθεια αν:

• Η ομιλία του παραμένει δυσκατάληπτη

• Χρησιμοποιεί μόνο λίγα ρήματα ή/ και καθόλου άρθρα ή επίθετα

• Δεν  χρησιμοποιεί πληθυντικό

• Δεν κάνει απλές προτάσεις

Εώς  4  χρονών

• Η ομιλία του παιδιού σας πλησιάζει περισσότερο αυτή των ενηλίκων όσον αφορά τη γραμματική και το συντακτικό

• Διαβάστε ιστορίες μαζί και διηγηθείτε τις ο ένας στον άλλον.

• Έτσι, ενθαρρύνετε μια θετική στάση προς την ανάγνωση και το λόγο (προφορικό και γραπτό)

• Τα παιδιά χρειάζονται το παράδειγμά σας: αφήστε τα να σας βλέπουν να διαβάζετε

Αναζητήστε βοήθεια αν:

• Δυσκολεύεται να αρχίσει μια πρόταση ή αν επαναλαμβάνει συλλαβές ή λέξεις

• Χρησιμοποιεί μικρές και όχι σωστά οργανωμένες προτάσεις

• Η ομιλία του δεν είναι πάντα κατανοητή

• Δεν μπορεί να διηγηθεί απλά και πρόσφατα γεγονότα

Τομείς  λογοθεραπείας

Προφορικός λόγος (γλωσσική έκφραση, κατανόηση)

Ομιλία  (άρθρωση)

Γραπτός λόγος (μαθησιακές δυσκολίες)

Καθυστέρηση στη γλωσσική ανάπτυξη

Νοητική υστέρηση

Αναπτυξιακές διαταραχές

Νευρολογικές Διαταραχές& Σύνδρομα όπως: Αφασία, ειδική γλωσσική διαταραχή, Δυσαρθρία, Δυσπραξία, Σύνρομο Down κ.τ.λ.

Βαρηκοία-Κώφωση

Διαταραχές ροής ομιλίας

Τα παιδιά καθώς περνούν από τα  πρώιμα στάδια της γλωσσικής εξέλιξης, αναπτύσσουν συγκεκριμένες δεξιότητες, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.